FELSEFE ve AYRIMCILIK

        Bundan önceki makalede Din ve Ayırımcılık üzerine yazmıştım; bu yazıyı okuyan muhafazakar ve dindar kişiler ayırımcılık sadece dinde mi var veya sadece dinde yoktur diye tepki gösterebilir, ki tepkilerinde de haklıdırlar, ama biz bu haklılıklarını asgariye indirgemeye çalışalım..

        İnsan beyninin ortaya koyduğu bütün var oluşların kaynağı ve hatta Tanrı kavramının bile yaratıcısı felsefe, yani düşüncedir. Bu ifadelerden yola çıkarak, her düşünce felsefe mi oluyor diye bir soruyla da karşılaşabiliriz: Tabi ki böyle bir sorunun yanıtı hayır olacaktır; bir düşüncenin Felsefe boyutunda değerlendirilebilmesi için o düşüncenin bir sistem dahilinde ortaya konulması gerekmektedir ve sistem  bilimin de temel prensibidir, yani, bilimin  oluşumunu da felsefe yapılandırmaktadır. Felsefe ve ayırımcılık konusuna gelince, felsefe İnanç gibidir, yani ayırımcılık yoktur, eğer olursa da bu felsefenin ne olduğunu bilmeyenler ve konuşulanı anlamayan kişiler tarafından gerçekleştirilir. Felsefe, olaylar ve var oluş ya da gerçekler üzerine yorum ve değerlendirmeler yapar; bu işlemler yapılırken yorum taraflı olabilir ama değerlendirme tarafsız olmalıdır ve sebep sonuç ilişkisiyle yapılmalıdır: Çünkü değerlendirme bilimsel kaynaklıdır ve bilimin de objektif olmak zorunluluğu vardır, yani tarafsız olmalıdır, yani bilim insanı konulara duygusal yaklaşmamalıdır; yorum ise kişiye özgüdür, yani kişi taraflı da olabilir; bunların dışında tamamen bağımsız ve yeni fikirler de geliştirilebilir..

         Felsefe ile ilgili bu kısa girişten sonra gelelim felsefenin işlevine, her canlı kendince bir özelliğe sahiptir ve insan da kendini düşüncesiyle var eder; bana gelinceye kadar felsefe ile ilgili yeterince açıklama yapılmış mıdır bilemiyorum, yalnız şunu söyleyebilirim ki konu düşünce olunca hiçbir zaman yeterince açıklama yapılamaz, insan yaşadığı sürece yeni yeni konular gelişecek ve yeni fikir ve açıklamalar da olacaktır, yani felsefe de yapılacaktır. Felsefenin genel anlamda iki boyutu vardır: Birincisi metafizik, diğeri de rasyoneldir: Bu yazıyı okuyan bazı kişiler, yazının içinde geçen kavramlarla ilgili daha geniş kapsamlı bilgi edinmek isteyebilirler, bu meraklı ve bilgi edinmek isteyen kişi için oldukça doğal bir yaklaşımdır, fakat bu yazının amacı felsefe ile ilgili geniş bilgi vermek olmayıp, ayırımcılık üzerine düşünceye yönlendirmek ve doğru bilinen yanlışların düzeltilmesi için girişimleri canlandırmaktır.

       Ayırımcılığa gelince, bundan önceki makalede bu konuya pek fazla değinmedik, yani ayırımcılığın ne olduğunu açıklamadık ve tanım da yapmadık: Ayırımcılık, taraflı olmak ve dışlamak ya da ötekileştirmek olarak tanımlanabilir, açıklamaya gelince ayırmak fiilinden türetilmiş, isim tarzında bir kavramdır diyebiliriz.

      Ayırımcılık tarihte ve günümüzde sık sık karşılaşılan bir olgudur ve en çok da eğitim düzeyinin düşük olduğu toplumlarda karşımıza çıkar ve taraftar bulur. 

         Felsefede olduğu gibi ayırımcılıkta da yine iki boyut vardır: Birincisi fikir olarak, ikincisi de siyasi amaçlıdır: Aslında ayırımcılık canlıların olduğu her yerde mevcuttur ve bunun dillendirilmesi ve art niyetle uygulaması ise insanlar arasında daha yaygındır; genel olarak bu iki boyut biri biriyle bağlantılı olarak gelişir ve tarihten günümüze gelen bu yaklaşım toplumda yerleşmiş ifadesiyle sağ ve sol olarak adlandırılmaktadır: Fikir olarak ifade edilen ayırımcılık ideoloji adı altında yapılmaktadır: Aslında fikir olarak yapılan ayırımcılık doğru bir yaklaşım değildir, zira ortaya konulan bir fikri ya beğenirsin ya da beğenmezsin ama beğeniyi, şartlı, yani belirgin bir tarafın mensubu olarak yapmak tamamen yanlış bir tutumdur; kişiyi bu yanlışa götüren ise aidiyat algısıdır: Bir fikrin beğeni ya da beğenilmemesi bilimsel bir değerlendirmeden sonra yapılmalıdır; eğer bir fikir hakkında Aidiyat algısıyla karar verilirse yanlış bir seçim yapılmış olabilir; aidiyat algısı kişiye dönük de olabilir, yani kişi kendine göre, yani kendi penceresinden gördüğü ve algılayabildiği kadarıyla karar verecektir, bu da o kişinin eğitim ve bilgi birikimiyle ora-bağla-ntılıdır: Bu değerlendirmede unutulmamalıdır ki algı, benim açımdan bir değerlendirme yöntemi, yani bilimsel bir yaklaşım olmayıp sadece duygularla hissetme yaklaşımıdır-şeklidir.

         Sağ ve solu fikir olarak, yani ideoloji açısından anlatmaya çalıştık, şimdi de bu ayırımcılığın siyasi boyutuna bir göz atalım: Sağ, tarihsel yaklaşımıyla eskinin devamından yana olan bir düşünce yapısını kabullenir ve genel ifadesiyle muhafazakar olarak adlandırılır; sol ise değişimden yana olup siyasi bakışı sınıfsal olarak görmekten yanadır. Sağ ve sol ideolojik düşüncelerine paralel olarak siyasi yaklaşımları yönünden de benzerlikler gösterirler, yalnız sol fikir açısından sağa nazaran yeniliklere daha açıktır ve sağ ilmi söylemleri sorgulamadan doğru olarak kabullenirken,  sol bilimsel doğrulara daha yakındır ve hatta solu felsefi ve siyasi olarak da ayıranlar mevcuttur, yani sağ ve sol siyasi ayırımcılığına girmeden sadece bilimsel doğruları benimse-kabullen-me anlayışındadırlar.                                                                                                                                   Ayırımcılığın, yukarıdaki sınıflandırmaların dışında bir de doğanın belirlediği cinsiyet farklılıklarından kaynaklanan, yani kadın-erkek boyutu-kısmı vardır: Bu paragraf cümlesinde "Cinsiyet farklılıkları.." ifadesi geçmektedir; evet, doğa kadın ve erkeği farklı yapılandırmıştır: Şurası iyi bilinmelidir ki  farklılık ayırımcılık nedeni değildir ve olmamalıdır.. Doğa farklılığı, çeşitlilik ve zenginlik olsun diye var etmiştir; kadın-erkek farklılığı aynı zamanda dişi ve erkek olarak zıtlık da ortaya koyar ve bu zıtlık çekim gücü oluşturarak doğanın üreme işlevini yerine getirmektedir, yani var oluş ve devamlılık nedenidir. 

                                                                                                                                                                       11-16.04.15  

    

DİN ve AYRIMCILIK

           İlk önce inanç vardı: İnsan yapısı, yani insan olmanın ögesi olan düşünceyi kullanabilme özelliğinden dolayı meraklı ve araştırıcıdır; diğer taraftan itaatkar ve kutsayıcıdırda.. Meraklı ve araştırıcı olması bilimsel yönünü, itaatkar oluşu sürü güdüsünü ve siyaseti, kutsayıcı oluşu da dinlerin oluşumunu gerçekleştirmektedir. İtaatkar oluşu sürü güdüsünü ve siyaseti, ifadesinden bazı kişiler rahatsız olmuş olabilirler, zira insanlar sürü ifadesini genellikle koyun ve davarla özdeşleştirirler, oysaki sürü algısı ve sürü oluşumu canlıların ve bilhassa memelilerin hemen hemen tamamında mevcuttur; sürü güdüsü ifadesinin bilimsel karşılığı ise "Herden instikt" tir; diğer taraftan hayvanlarla canlı olarak biyolojik ve sosyolojik birçok ortak yönümüz de bulunmaktadır; sürü güdüsünün diğer ifadesi de toplum psikolojisidir. Bu açıklamalara ek olarak her sürüde bir alfa ve her toplumda da bir lider vardır. Sürü güdüsü kavramının özünde insanların Aidiyat tutkusu bulunmaktadır; bu tutku, kişilerde güven ve paylaşım olarak algılanır.

           Birçok insanın bildiği gibi üzerinde yaşadığımız gezegen uzay boşluğunda yüzmektedir; bu sonsuzluğa uzanan boşluk ve bu boşlukta çakılı duran gök cisim-kütle-leri insan olmanın bilincine erişenleri düşündürmektedir; işte bu düşünce olgusu iki evrede gerçekleşir: Birincisi korku ve ait olma, ikincisi de merak ve araştırıcı boyutunda gelişmektedir: Birincisi, yani korku ve ait olma düşüncesi güdüsel ağırlıklıdır ve dinin kurgulanmasında öncülük eder, diğeri de daha önce de vurgulandığı gibi bilim yolunda ilerler.          

           Din, İnanmak ilkesi üzerinden kurallarını geliştirir ve iman ile de inanmanın temelini güçlendirir ve işte tam bu noktada insanlar İnananlar ve İnanmayanlar olarak ayrıştırılmaktadır. İnananlar ve İnanmayanlar ayırımından sonra bu kez insanın doğal yapısında var olan Aidiyat algısı kuralları yapay olarak İnananlar ve İnanmayanlar ikilemi yorumuyla Ayırımcılık yapılanmasını oluşturacaktır.  Bu ayırımcılık yapılanması bazı coğrafyalarda hala kendini göstermektedir ki dini açıdan tarihte Musevi, Hıristiyan, Müslüman olarak ve ayrıca Budizm ve Hinduizm; mezhep açısından da Hıristiyanlıkta Katolik, Protestan ve bazı Ülkelerde Ortodoks ve Efangeliş; Müslümanlıkta ise Sunni-Şii veya Alevi ve daha adını saymadığımız başka farklı topluluklar da görülmektedir ki bunlardan birinin diğerine saldırdığı ve zaman zaman da biri birleriyle çatıştıkları bilinmetedir.

           Aidiyat algısının yapılanmasında zaten ayırımcılık mevcuttur, yani ait olma düşüncesi bir birliktelik, paylaşım ve beraber olma gerekliliğini içerir ki, bu da ya bizdensin ya da bizim dışımızdasın, hatta uçlarda yaşayanlar için bizim karşımızdasın anlamlarını da ortaya koyar, bunun tanımlaması ise ayırımcılıktır, yani ya aitsin ya da değilsin; bunun dindeki karşılığı ise İnanma ve İnanmamadır..

          Yukarıdaki paragrafta, İnanma ve İnanmama anlayışının Din açısından belirleyici olduğunu ve bunun da ikilem oluşturacağını vurguladık, bir başka ifadeyle ayırımcılık dinde asli temadır; öte yandan din adamları tarafından din ile özdeşleştirilmek istenen ve hatta dinin asli ögesi olarak gösterilmek istenen inanç, bana göre çok daha farklı, yani dinden bağımsız olarak ortaya konulmak istenen bir anlayış yorumudur, yani İnanç kişiye özgüdür ve aynı zamanda kişi özgürlüğüne ve de Bireysel İnançlara da saygılıdır. Ayrıca dinde yaptırımlar vardır, inançta ise kişi sınırlarını kendisi belirler, yani yaptırımların hükmü yoktur.

          Bizlere öğretildiği gibi İnanç, din kapsamında algı ve değerlendirilmesi gereken bir kavram değildir ve İnanç, kişiyi ayırımcılığa da götürmez, zira inanç kişiye özgüdür, yani her kişi kendi inancını yaşar ve inançlı kişi bir başkasının inancına müdahale etmez, yani kişi kendi kararlarını kendisi verebilmesi nedeniyle karşısındakinin kararlarını kabullenmekte de zorluk çekmez, yani İnanç ta baştan kişinin  iradi kararlarına saygılıdır; ayırımcılığı oluşturan ise dindir, çünkü dinde ait olma güdüsü hakimdir; ait olma güdüsünün bir ileri aşaması ise siyasettir. 

                                                                                                             04-10-11-17.04.15