DİN ve KORKU
Korku güdüsel bir
duygudur. Korku için bir anlamda savunma tepkisi ve yaşama tutkusu da
diyebiliriz ve hemen hemen bütün canlılarda görülür, yani doğal bir olgudur ve
canlıların genlerine kodlanmıştır ve bilhassa memelilerde daha çok kendini
belli eder ve memeliler sınıfına dahil olan insansa korkularını yenebilmek için
teori ve sistemler geliştirir ki bunların başında da din gelir, yani dinin
kaynağı korkudur; ayrıca insan, korkuyu kullanma açısından da oldukça maharetlidir: Toplumun büyük çoğunluğunda korku aynı zamanda eğitim amaçlı da kullanılır, fakat bu tutum geliştirmekten ziyade sindirmeye yöneliktir ve işte insan, yapısında bulunan bu korku nedeniyle hep sığınma çabası
içerisindedir ve bu duygusundan dolayı da inanma gereksinimi hisseder ve
kişinin inanma ve inanç arasındaki farkı kavrayabilmesi için de korkunun
üstesinden gelmesi gerekmektedir, işte o zaman özgür iradesiyle karar verebilecektir:
Özgür iradeye ulaşamayan, yani özgür düşünceyi yakalayamayan kişi, kendine özgü
bir İnanç oluşturamaz, İnanç diye kabullendiği inanma ise tepeden inme, yani
toplumun da kabullendiği ve kuşaktan kuşağa öğretilen alışkanlıkların
oluşturduğu, yani geleneklerin kutsandığı dindir.
Yukarıdaki paragrafta
"İnanma ve İnanç" sözcüklerini kullandık: Bu iki ifade, sözcük olarak
hemen hemen aynı anlamı verir, zira her ikisi de "inanmak" fiilinden
türetilir, ama felsefi açıdan bir değerlendirme ve açıklama yapmak
istediğimizde ayrıntılara girmemiz gerekmektedir, işte bu anlamda İnanç
ifadesini kavram olarak, yani inanmanın bir üst aşaması olarak kullanmak düşüncesinde
olduğumu belirtmek isterim. Bu ifadeyi biraz daha açıklamak gerekirse İnanç, kişinin
tek başına, yani her hangi bir Bireyin ya da toplumun etkisinde kalmadan kendi
algı ve aklıyla oluşturduğu, yani duyularının hissettiklerini aklıyla tasdik
ederek geliştirdiği inanma duygu ve olgusudur ki İnanç, felsefi temellere dayandırılarak
geliştirilip oluşturulursa akılcı davranan kişilerin de karşı çıkacakları
nedenler ortadan kalkmış olur ve böylece dinin siyasi baskısından arındırılmış
bağımsız ve salt bir anlayış ortaya konulacaktır.
İnanç kavramının
yanında bir de "İnanma" sözcüğünden söz etmiştik, eğer İnanç ifadesi hakkındaki
açıklamalar dikkatlice okunmuş ya da okunacak olursa inanma sözcüğünün de ne
anlamda kullanıldığı anlaşılacaktır, her şeye rağmen inanma sözcüğüne yüklemek
istediğim anlamı açıklamaya çalışayım: Bu sözcük, din kitaplarında "Ey inananlar!"
diye başlayan ifadenin tam karşılığıdır, zira Sami dinlerine ait Tevrat İncil
ve Kur'anı okuduğumuzda bu ifadeye sıkça rastlarız; Kur'an, bazı ayetlerde "Ey
iman edenler!" diyerek de seslenmektedir, işte "İnanma" sözcüğü bu
seslenişlerdeki inananların inanma biçimlerinin ifadesidir, yani kendi
oluşturdukları inanç değil de anne-baba ve aile büyükleri tarafından öğretilen ya
da bir başka kişi veya kurum tarafından anlatılan kutsanmış gücü kabullenme
algısıdır, yani bir anlamda İman eden kişilerin inanış biçimidir de
diyebiliriz..
Zaman
süreci bize din açısından inanma ve dinden bağımsız olarak, yani Bireysel
olarak inanma eylemlerini ifade etme zorunluluğunu getirmiştir, zira zaman
süreci demek kullanılmış geçmiş demektir, yani bir değerlendirme ve gelişme
aşamasından söz ediyorum, işte bu zorunluluğu ifade edebilmek için ben
"İnanç" ifadesine sözcükten daha geniş kapsamlı olan kavram boyutunda
bir anlam yüklemeye karar verdim ve böylece açıklamalarımın daha iyi
anlaşılacağı kanısındayım..
24.08.14
